دكتر فرشته علیمردانی می‌گوید: «در اولین مرحله باید این نكته را در نظر داشته باشیم كه هیچ دارویی نباید سرخود مصرف شود؛ اما زمانی هم كه پزشك دارو را براساس نوع بیماری و شرح حال بیمار تجویز می‌كند، باید دارو تا پایان دوره‌ای كه پزشك تعیین كرده مصرف شود؛ بخصوص داروهایی مانند آنتی‌بیوتیك‌ها.»وی توضیح می‌دهد: «ممكن است پس از مدتی، علائم بیماری از بین رفته و بیمار تصور كند دیگر نیازی به استفاده از دارو نیست.درحالی كه عامل بیماری می‌تواند همچنان وجود داشته و در بدن باقی بماند. مشخص است كه همین مساله می‌تواند سبب عود مجدد بیماری یا مشكلاتی دیگر شود. بنابراین حتی زمانی كه علائم بیماری دیگر وجود ندارد نیز دارو باید تا پایان دوره مصرف شود.»دكتر علیمردانی در مورد استفاده صحیح از داروها یادآور می‌شود: «دارو باید به شیوه درست و مناسب مصرف شود. هر دارویی برای قسمتی خاص از بدن مورد استفاده قرار خواهد گرفت؛ به عنوان مثال دارویی قرار است در معده باز‌شود و دارویی دیگر در روده. در نتیجه می‌بینیم كه هر دارویی بر اساس نیاز ساخته شده و قرار است در قسمت خاصی از بدن تاثیر بگذارد. به همین دلیل هر گونه تغییر در نحوه مصرف دارو موجب می‌شود دارو تاثیر مورد نظر را از دست بدهد.»وی توصیه می‌كند، داروها را همان طور كه هستند باید مصرف كرده و از باز كردن كپسول یا خرد كردن قرص‌های روكش‌دار بپرهیزیم.

دكتر علیمردانی در مورد روش نگهداری داروها توصیه می‌كند: «همه افراد همیشه باید روی بسته دارو را به دقت بخوانند تا از شیوه صحیح نگهداری آن آگاه شوند. داروها مدت زمان نگهداری خاصی داشته و در دمایی مناسب هم باید قرار گیرند.به همین دلیل افراد باید حتما به محل نگهداری دارو، مدت زمان مناسب برای نگهداری و طریقه مصرف آن توجه داشته و تا اتمام دوره درمان، دارو را مصرف كنند.»وی می‌افزاید: «چنانچه دوره مصرفی كه پزشك تعیین كرده تمام شد ولی مقداری از دارو باقی ماند، باید اضافه آن را دور ریخت. چون این داروها به خصوص شربت‌هایی كه تهیه‌شدنی هستند، پس از مدتی خراب شده و دیگر نمی‌توان از آنها استفاده كرد. به همین دلیل بهتر است كه اضافه داروها به خصوص مواردی مانند آنتی‌بیوتیك‌ها دور ریخته شود.»

دكتر علیمردانی می‌گوید: «باید توجه داشته باشیم كه دارو چه زمانی و با چه چیزی باید مصرف شود. به عنوان نمونه تتراسایكلین كپسولی است كه با املاح كلسیم جذب آن پایین می‌آید؛ به همین دلیل بهتر است آن را با شیر نخورید. همچنین حتما باید به این نكته توجه داشت كه چه دارویی با چه مایعاتی باید خورده شود؛ چون هر دارویی را نمی‌توان به جای آب مثلا با شیر خورد.»وی می‌افزاید: «برخی از داروها را باید ناشتا مصرف كرد؛ چون مواد غذایی خاصی می‌توانند جذب آن دارو را كاهش ‌دهند. به همین دلیل باید از پزشك یا داروساز در این رابطه سوال كرده و دارو را در بهترین زمان ممكن استفاده كنیم.»

گاهی بزرگ‌ترها از قرص‌هایی كه خودشان مصرف می‌كنند به مقدار كمتر به كودكان نیز می‌دهند. علیمردانی در این رابطه می‌افزاید: «همه داروها را نمی‌توان به این شكل برای كودكان استفاده كرد. اما برخی داروها مانند قرص سرماخوردگی را ممكن است فرد بتواند اگر لازم شد، به میزان كمتر به كودك بدهد.»وی یادآور می‌شود: «نمی‌توان گفت استفاده از میزان كمتر دارو برای كودك صددرصد اشتباه است و اگر پزشك دارویی خاص به میزان كمتر برای كودك تجویز كند مشكلی ایجاد نخواهد شد؛ اما باز هم در این مورد مصرف خودسرانه دارو كاری نادرست است چون پزشك براساس وزن و شرایط كودك، میزان مورد نیاز دارو را تعیین كرده و برای او تجویز می‌كند.»

برخی از انواع شربت‌ها قاشقی مخصوص در بسته خود دارند كه گاهی افراد آنها را دور انداخته و از قاشق‌های آشپزخانه استفاده می‌كنند. علیمردانی در این باره توضیح می‌دهد: «ممكن است آن دارو با املاحی كه در جنس قاشق‌های فلزی وجود دارد، واكنش نشان داده و تركیبات را تغییر دهد یا منجر به كاهش جذب دارو شود، به همین دلیل بهتر است از همان قاشق‌های مخصوص استفاده شود.»وی می‌افزاید: «این قاشق‌ها مدرج نیز بوده و به همین دلیل برای تعیین دقیق مقدار دارو بهتر است از آنها استفاده شود. با توجه به این موارد توصیه می‌شود برای مصرف این داروها از قاشق‌های مخصوص آنها استفاده شود.

»قرص، شربت یا آمپول

دكتر علیمردانی می‌گوید: «جذب داروهای تزریقی سریع‌تر بوده و به همین دلیل معمولا زودتر اثر می‌گذارند. همچنین از نظر تعداد دفعات نیز مصرف داروهای تزریقی راحت‌تر است و عوارض گوارشی ایجاد نخواهند كرد. شاید به همین دلیل افراد تصور می‌كنند كه انواع تزریقی دارو بهتر است، در حالی كه اولویت خاصی نداشته و تنها زمان تاثیرگذاری آنها متفاوت است.»

به همت: سوگند شفازند