چرا به رغم تنوع و قابليت دسترسي انواع داروهاي ضد قارچ، شيوع بيماري‌هاي قارچي پوست همچنان يكي از علل مهم مراجعه بيماران به مراكز درماني پوست است؟ پاسخ واضح است. اول: عدم رعايت اصول بهداشتي و درماني، دوم: عدم توجه به درمان كامل و سوم: سهل‌انگاري در مراقبت‌هاي پيشگيرانه از سرايت بيماري به ديگران.
بيماري‌هاي قارچي يا درماتوفيت جزو بيماري‌هاي عفوني ـ مسري هستند كه از منبع آلودگي آن ـ انسان، حيوان يا اشياء و گياهان آلوده ـ به فرد در معرض، منتقل و در لايه‌هاي سطحي و مياني پوست موجب بروز ضايعات پوسته‌دار با لبه‌هاي برجسته مي‌شود كه با گذشت زمان ضمن خارش متوسط تا شديد تمايل به گسترش دايره‌اي شكل دارند. شكل ضايعات و شدت پيشرفت آن بستگي به نوع قارچ (انساني يا حيواني) دارد...
در نوع حيواني ممكن است علاوه بر خارش شديد و درد، جوش‌هاي چركي و حتي تاول‌هاي كوچك در سطح ضايعات داشته باشد كه به‌سرعت در سطح و عمق پوست پيشرفت مي‌كند. شايد به همين علت باشد كه گاهي اين بيماري قارچي با بيماري‌هاي عفوني غيرقارچي اشتباه مي‌شود و بيمار صرفا تحت درمان با آنتي‌بيوتيك‌هاي موضعي و خوراكي قرار مي‌گيرد؛ در حالي كه داروي ضد قارچ يك ضرورت بوده است.
اما قارچ علاوه بر نوع حيواني و انساني بر حسب محل بروز عفونت در بدن به انواع قارچ‌هاي سر، صورت، تنه، كشاله، مو، دست، پا و ناخن تقسيم مي‌شود كه هركدام درمان‌هاي مجزا و مشخصي دارد، به طوري كه قارچ مو به دليل ايجاد كچلي دائم و قارچ ناخن به علت سرسختي و مقاومت نيازمند درمان طولاني‌تر و جدي‌تري است، اين درحالي است كه نوع كشاله ران به دليل ماندگاري كرم‌هاي ضدقارچ در آنجا بهتر و سريع‌تر به درمان پاسخ مي‌دهد.
بنابراين تعيين نوع درمان (خوراكي يا موضعي) براساس نوع قارچ و محل ضايعه با پزشك معالج است، اما از آنجا كه بسياري از بيماري‌هاي پوستي از جمله اگزما مي‌توانند در شكل و شمايل اين بيماري آشكار شوند، انجام يك آزمايش پوستي دقيق ضروري است و بسيار اهميت دارد كه نمونه‌برداري سطحي پوست در زماني انجام شود كه قارچ‌هاي زنده در سطح پوست به راحتي در دسترس باشند.
از اين رو، فرد مبتلا بايد حداقل تا 3 روز از ماليدن هر پماد ضد قارچ و حتي صابون و شامپو در محل عفونت خودداري كند تا قارچ‌ها براحتي براي آزمايشگاه در دسترس باشند و اين شايد مهم‌ترين نكته آموزشي اين نوشتار باشد كه كمتر مورد توجه بوده است، زيرا گزارش منفي آزمايشگاه يعني عدم درمان و پيشرفت بيماري و حتي ابتلاي ديگران.
شيوع بيماري در دامداران، كشاورزان و مراكز جمعي (سربازخانه‌ها و مدارس) بيشتر بوده و افراد ورزشكار بخصوص كشتي‌گيران به دليل تماس بدني با افراد مختلف در معرض بيشتر اين بيماري هستند.
مضاف بر اين، كساني كه تحت درمان با داروهاي شيمي درماني يا خانم‌هاي حامله و افرادي كه به دليل بيماري‌هاي طولاني يا جراحي وسيع از ضعف جسماني قابل ملاحظه‌اي برخوردار هستند در معرض جدي اين بيماري قرار دارند.
از سوي ديگر افراد مبتلا به بيماري‌هاي آميزشي (سوزاك و سيفليس) و ايدز مبتلا به فرم پيشرفته اين بيماري در قسمت‌هاي مختلفي از بدن مي‌شوند كه درمان اوليه در اين افراد بسيار حائزاهميت است.
نكته مهم در درمان اين بيماري مسري، كامل كردن دوره درمان است، زيرا علاوه بر كسب سلامتي مانع انتقال آن به ديگران مي‌شويم.
دكتر سيد ناصر عمادي
متخصص پوست و مو
به همت : زهرا سلیمانی
0 نظر